Update 11 oktober: Durf ik deze blog wel te plaatsen? Dat overviel me vanmorgen nadat ik hem gisteren online had gezet... Een weinig bemoedigende titel om te gaan lezen. Toch geloof ik erin, dat alle ellende om ons heen misschien wel kan leiden tot de zo hoognodige vernieuwing. De vraag blijft, of we met elkaar een nieuw, fragiel evenwicht kunnen vinden... wereldwijd! Dus... lees mee, ik ben benieuwd of je je erin herkent?
Ik kreeg de vraag voor mijn kiezen: “Komt het wel goed met de wereld?” Zonder daarover na te denken kwam het antwoord als vanzelf uit mijn mond: “Nee!” Ik schrok ervan! Meende ik dat nou echt? En waarom eigenlijk? Het was gedurende de pandemie en tijdens mijn eigen coachingstraject dat ik dat antwoord gaf. Had het daarmee te maken? Of met het feit dat ik tijdens het traject langs mijn eigen overtuigingen en kijk op de wereld liep? Ik volgde sinds corona weer het nieuws omdat ik graag wilde weten wat er om mij heen gebeurde en wat dat met mij te maken had.
Jarenlang heb ik het nieuws niet gevolgd omdat het me vooral een gevoel van machteloosheid geeft als ik zie hoeveel ellende er overal nog is. Het woordje 'beschaving' lijkt inhoudsloos als je ziet hoe we met elkaar omgaan op deze wereld. Ook lijkt het er sterk op dat iemand helpen terwijl hij niet geholpen wil worden en geen eigen verantwoordelijkheid ontwikkelt, niet echt helpt.
Tegenwoordig kun je geen nieuwsapp meer openen of actualiteitenprogramma meer volgen door overvallen te worden door ellende. Is het je kop in het zand steken als je dat niet meer wil zien? Of is het kiezen voor je eigen gezondheid om iets voor anderen te kunnen betekenen als je dat wel doet? Ik kan echt niks van beschaving ontdekken in hoe we met elkaar omgaan.
Toch blijf ik het nieuws volgen... Niks lijkt nog verborgen te kunnen blijven en waar al tijdenlang onbalans is, komt dit met geweld naar buiten. Er kan niks nieuws ontstaan als het oude niet wordt opgeruimd en gelukkig zijn er ook ontwikkelingen die hoop geven. Misschien komt het toch nog goed met de wereld?
Ik word vanmorgen wakker en wat zit er in mijn gedachten? De uitzending van Op1 gisteravond met Peter Malcontent over de situatie in Israël. Een verhaal zonder zicht op een positieve uitkomst tenzij… Zelfs Vandaag Inside ging gisteren voor een belangrijk deel van de uitzendtijd over Israël. En het is vanmorgen al niet veel anders op de NOS-app met nieuws over Israël. In de telegraaf lees ik een column van Wouter de Winther over ‘vlagangst symbool voor mislukte integratie’. De oorlog(spotentie) dichtbij… Ik begrijp de gevoelens van vergelding maar voel een enorme verkramping bij het idee ervan. Mijn hart bloedt mee met al die mensen die het meemaken en mijn hoofd weet ook geen oplossingen.
Ik heb een vreselijke gewoonte ontwikkeld sinds de coronatijd: Als ik wakker word, dan check ik eerst het nieuws. Gewoon via de telefoon en de nieuwsapps. Het is een soort van verslaving die zowel bij het telefoongebruik hoort als ook voortkomt uit de behoefte aan geruststelling tijdens de coronatijd. Maar… helaas! Weinig geruststellend nieuws. Eigenlijk alleen maar angstaanjagend nieuws. Het roept een beeld op van ons eigen land land alsof er alleen maar bommen worden gegooid, mensen worden vermoord, het overal armoede troef is en er regelmatig sprake is van onrechtvaardigheid of een vermeende schreeuw daarom. Er is inmiddels een goednieuwsshow, maar zelf een optimist als ik heeft nog niet de motivatie gevoeld te testen of het ook daadwerkelijk een 'goednieuwsprogramma' is. Het lijkt erg ongeloofwaardig!
Tijdens de eerste lockdown in maart en april 2020 heb ik ondanks de onzekerheid van corona een zeer aangename rust ervaren. In mezelf en in de natuur om ons heen. Het leven werd op een van buitenaf opgelegde manier versimpeld doordat je keuzes enorm werden beperkt. In mijn eigen situatie betekende dat enorm genieten van het feit dat iedereen thuis was en zijn ding deed. We waren bij elkaar en toch zaten we elkaar niet in de weg. Het was een bijzonder mooie lente en het leek alsof de kleuren en geuren meer ruimte hadden door de stilgelegde samenleving. Dat gaf mij hoop. Hoop dat we tot het inzicht zouden komen, dat het ook een ‘kilo’ minder kan in onze gehaaste samenleving. Dat het basale zit in het leven zelf en zorgen voor de mensen om je heen. Het gaf kippevel; het applaus voor de zorg, de extra aandacht voor de ouderen, het improvisatietalent van ons als mensen. Het was er en het ging weer weg…
Ook de focus op ons eigen land, de eigenheid van onze cultuur, de normen en waarden testen op hun bestendigheid heb ik als een kans ervaren. Autonoom zijn in relatie tot anderen. Zonder oordeel, zonder het ontbreken van empathie en met het elkaar zien en horen. Onze befaamde femininiteit en individualisme die samen konden gaan. Ik zag erin een kans om nog meer vanuit onze eigen authenticiteit te gaan leven, vanuit onze bron. Andere culturen te zien van de ons omringende landen en deze te respecteren. Het was er maar even. Op het moment dat het ging om het verdelen van middelen – van financiën tot vaccinaties en gewilde alternatieve medicatie – was het er niet meer. De verschillen werden uitvergroot, de overeenkomsten geminimaliseerd.
De zorg en de angst en het ontbreken van sociale contacten tijdens de coronatijd; Het leek wel alsof mensen tijdens de coronatijd ouder waren geworden dan de getelde kalenderdagen. Het is zichtbaar op foto’s van voor corona en na corona als je ze naast elkaar legt! Na de coronatijd was er dat allesoverheersende gevoel om de coronatijd in te moeten halen. Inmiddels berichten we alweer, dat we terug zijn op het niveau van voor corona als een goed teken! Ondertussen gaan er nog steeds veel scenario’s over onze economie over een mogelijke cirisis, inflatie en tekorten. We ‘kijken uit’ naar een langverwachte crisis en zien in elke gevaarlijke situatie en afhankelijkheid van brandstoffen uit andere landen een afbrokkelende economie voor ons.
Het binnenvallen van Oekraïne door Poetin was een mokerslag en absoluut te veroordelen, maar al snel volgden bij de diverse talkshows en opinieprogramma’s uitgebreide analyses van een geschiedenis waarin we niet echt goed hebben gezien wat er gebeurde, hebben geluisterd naar wat er werd verteld en waar we niet naar hebben gehandeld. Ondertussen lijkt Oekraïne de held van Europa. Niemand die het nog heeft over de binnenlandse cultuur waarin veel nog niet deugt naar de normen en waarden van een democratische rechtsstaat. Ondertussen tolereren we landen als Polen, Hongarije en Slowakije met hun verre van democratische rechtsstaat. Onderhandelen we met Tunesië over onze eigen migratieproblematiek en sluiten we onze ogen over de mate van betrouwbaarheid van de onderhandelaar en de wijze waarop de oplossing tot stand komt. Tolereren we de Turkije als mediator. Een greep uit de geopolitieke verhoudingen en hoe we met mensen en situaties omgaan zoals het ons uitkomt.
In de diverse landen waar we vanuit humanitaire hulp aanwezig zijn geweest zien we een terugval naar het oude, bekende systeem voordat er hulp werd geboden. Landen waar al generaties lang (geloofs)verschillen leidden tot oorlog, afslachting, onderdrukking, daar lijkt niks te zijn veranderd. Er lijkt niks geleerd, niks bewust geworden en vooral geen eigen kracht te zijn ontstaan om zelf in het eigen land de onderdrukking een halt toe te roepen. Als we vertrokken zijn vallen we weer terug in het oude. Zo gauw er ook maar een lontje vuur vat, ontploft het vat buskruit alsnog! In landen landen waar we niet vanwege de veiligheid aanwezig waren, maar om onze technologie over te dragen voor basale behoeften zoals water, zelfs daar lukt het niet. Zo gauw we onze hielen lichten valt de blokkentoren in elkaar, worden waterputten niet onderhouden, geplante bomen gekapt en kinderen van school gehaald.
Een tijd geleden riep ik aan onze eettafel: onze wereld staat op imploderen! Zowel geopolitiek als op individueel niveau, op het niveau van elke mens! Mensen met macht en te weinig ethisch besef, zonder empathie, doen wat ze willen! Ze vinden het normaal de grote massa naar hun pijpen te laten dansen. Welk gezond denkend mens wil nou een oorlog? Wie is er bereid voor een leider zijn leven te laten? Wat maakt het betekenisvol? Waarom hebben we niet een groot schaakbord waar we de leiders die het zo nodig vinden oorlog te gaan voeren zelf hun schaakspel mogen spelen? Of stratego?
Het begint al in het klein… je keuzes durven maken waar je voor staat. Je durven te verenigen vanuit je eigen kracht in plaats van uit angst maar af te wachten of het nog goed komt. Er zijn maar weinig schapen die over de dam durven te lopen en helaas komt het te vaak voor, dat de rest van de kudde niet meer durft te volgen. Hoe is het mogelijk, dat miljoenen Russen ervoor kiezen in hun eigen ellende te leven, onvrij? Hoe is het mogelijk, dat miljoenen vrouwen op deze aardbol moeten vechten voor hun existentie? Hoe is het mogelijk, dat twee miljoen mensen in de Gazastrook onderdrukt worden en Hamas niet al lang is uitgeroeid? Dat humanitaire hulp voor de overstromingen in Libië en aardbevingen in Marokko geweigerd worden vanwege politieke dominantie van een kleine groep in het land zelf? Dat Turkijke haar president opnieuw verkiest boven vernieuwing?
Dichter bij huis… we herdenken de afschaffing van de slavernij en sluiten ondertussen onze ogen hoe grote bedrijven mensen uitbuiten voor een hongerloon en uitgeklede arbeidsvoorwaarden. Hoe lang dulden we nog dat onze jongeren in het onderwijs leiden onder onnodige stress om onze eigen ‘dictatoriale systemen’ die we in het leven geroepen hebben in stand te kunnen houden? Wat leren we onze jongeren eigenlijk? Volgzaamheid of authenticiteit en het gebruiken van je eigen vaardigheden? Hoe gaan we met elkaar om in ons eigen land? We durven geen vlag te hijsen als blijk van medeleven voor Israël omdat we bang zijn voor onrust in ons eigen land? Dan heb ik het nog niet eens over de ruimte en hoe we die gebruiken... stikstofcrisis, woningnood. Het lijkt wel alsof we grenzeloos zijn geworden.
Wat zegt het dat we in ons eigen land vooral onze politici in de media testen op faalbestendigheid en cancellgevoeligheid in plaats van dat we aan hun lippen willen hangen om hun toekomstplannen te horen? Visie hoe we samen kunnen werken? Energie voelen om daaraan mee te werken in plaats van crisis na crisis te analyseren voordat we hem oplossen? Geen wonder dat Nieuw Sociaal Contract zoveel stemmen lijkt te trekken. We willen hoop en mensen die durven te gaan staan voor hun normen en waarden en doen wat ze zeggen. Vanuit een gevoel van rechtvaardigheid en menselijkheid. Ook geen valse beloften maar realistische beloften.
Ondertussen analyseren we voor de tv het wereldtoneel onder het genot van pinda’s, een glaasje wijn en in onze nette kleren bij de zoveelste talkshow. Hoe is het uit te leggen, dat we niet gewoon ingrijpen omdat het humanitair niet aan te zien is dat mensen elkaar onderling afslachten? Dat we zeggen dat we dat geen beschaving vinden en ons niet verontschuldigen. En niet alleen in de situaties van conflicten en oorlog. Het wordt hoog tijd dat de economische ethiek een vertaling vindt in het persoonlijk aansprakelijk stellen van bestuurders en topleiders die wetenschap hebben van bedrijfsmatige activiteiten die onze natuur- en leefomgeving aantasten. Het is hoopvol als de rekening voor de opgelopen schade door verontreiniging naar Chemours gaat, als de bestuurders van Tata Steel persoonlijk aansprakelijk gesteld worden langs de weg van het Strafrecht voor hun wetenschap van gezondheidsschade. Als de staat California haar zaak wint dat oliebedrijven moeten meebetalen voor de door hen veroorzaakte schade aan het klimaat, met een jarenlange wetenschap van die schade. Niet om de bedrijven helemaal naar de mallemoer te helpen, maar om grenzen te stellen. Tot zover! Genoeg is genoeg! Je kunt niet gewetenloos door blijven gaan. "Wir haben es nicht gewusst" kan niet meer.
Dat wat hoop geeft in al die ellende is dat iets nieuws alleen kan ontstaan door vernietiging van het oude. Dan pas komt er ruimte. Dat is een niet te ontlopen natuurwet. Veel 'ouds' komt aan de oppervlakte en mag opgelost worden. In de tussentijd ervaren we chaos met een zeer fragiel evenwicht. Bewustwording en daarnaar handelen is de enige, echte, duurzame oplossing! Bewustwording dat het zo niet langer kan. Bewustwording dat het anders moet! Als ik nog ergens hoop heb, dan is het wel dat mensen in onderdrukking de kracht vinden in hun besef, dat er over hun grenzen wordt gegaan, dat het zo niet langer kan en dat kunnen omzetten in kracht en vrijheid. Ieder voor zich en daardoor ook voor ons samen. Dan komt het misschien nog wel goed met deze wereld…
Voor wat inspiratie: trendforecaster Lidewij Edelkoort tijdens corona: https://fb.watch/nBhHJb111p/
https://www.npostart.nl/op1-9-oktober-2023/09-10-2023/POW_05713679
https://www.telegraaf.nl/watuzegt/864480127/vlag-angst-symbool-fiasco-integratie
Reactie plaatsen
Reacties