De impact van je opvoeding

Voor mijn gevoel kwam ik uit een perfect, harmonieus gezin met een lieve moeder en lieve vader en lief broertje. Het opvoeden kwam voornamelijk op mijn moeder neer, zoals dat gebruikelijk was in die tijd. Ik was een gevoelig kind en werd beschermd opgevoed. Lange tijd ben ik er ook vanuit gegaan dat dat nodig was en zijn er overtuigingen ingeslopen die me klein en afhankelijk hebben gehouden. Sinds korte tijd weet ik dat ik hoogbegaafd ben. Niet dat dat label nou zo belangrijk is, maar het samenbrengen van dingen die bij mij passen laten me zien en herkennen hoe dat mij zowel heeft geholpen als gehinderd tijdens het opgroeien in een gezin waar emotionele beschikbaarheid moeilijk was.

We zijn vaak verhuisd vanwege het beroep van mijn vader. Voor mij betekende dat, dat ik op drie kleuterscholen en twee lagere scholen heb gezeten in kleine dorpen. Saamhorigheid met de bijbehorende kleinburgerlijkheid. Het beroep van mijn vader die politieman was viel erg op, en daarmee werd er vaak door een vergrootglas naar mij gekeken. Net zoals de kinderen van de burgemeester, van het hoofd van de school en van de brandweerman. Ik moest me altijd extra bewijzen als brave dochter van de politieman en voelde me een buitenbeentje. 

In mijn hoofd en in mijn beleving - mijn wereld - was er zoveel meer dan ik dagelijks kon ervaren op school, met mijn ouders en de kleine groep aan medeleerlingen. Alles wat beperkte, alles wat eenzaam maakte en onbegrepen, dat kon ik met vele scenario's in mijn hoofd rechtzetten en zo creëerde ik mijn eigen veilige omgeving waar ik wel gezien en gehoord werd.

Erg lang heb ik gedacht dat dat gewoon allemaal aan mij lag; ik was nu eenmaal anders. Dat de onveiligheid en het gevoel van beperking ook zaten in mijn opvoeding en mijn ouders zelf, daar stond ik niet bij stil. Hoe zou dat ook kunnen? Je bent van ze afhankelijk, je houdt van ze en je bent loyaal. Het voordeel als je ouder wordt is dat je er overheen kunt kijken en ziet hoe de gezinsdynamiek werkte. Ik ben opgegroeid in een gezin waar beide ouders niet emotioneel beschikbaar waren. Pas een aantal jaren geleden weet ik dat ook de term narcisme een rol heeft gespeeld in ons gezin en ontdek je dat je een groot deel van jezelf hebt afgescheiden, delen van jezelf hebt verborgen en je hebt aangeleerd je klein en afhankelijk te voelen. Uit zelfbescherming. Niet bewust.

De opvoeding van mijn ouders gaf mij als leerschool dat je vooral moet proberen het goed te doen voor de ander om iets te mogen zijn en te betekenen. Binnen ons gezin moest er harmonie zijn, eensgezindheid. Harmonie binnen ons gezin camoufleerde naar buiten het ontbreken van emotionele gezonde hechting. Ik weet dat mijn ouders gehandeld hebben vanuit hun beste intenties en hun kunnen, maar wat had ik graag eerder ontdekt, wat de impact van mijn opvoeding was op mijn gedrag. Aan de buitenkant paste ik me aan om maar niet uit de toon te vallen en daardoor afgewezen te worden. Dat is hoe je naar het leven gaat kijken. Je neemt je overlevingsmechanismen mee als je uit huis gaat, in je contacten met vrienden, op je werk. 

Zo'n tien jaren geleden heb ik een fase van ziekte en herstel doorgemaakt die een ommekeer heeft betekend in mijn kijk op het leven, mijn ouders, mijn gezin en mijn werk. Ik wist een ding zeker: dingen moesten radicaal anders! De hersteltijd zou ik benutten om daar stappen in te zetten! Het lot liep anders; mijn beide ouders kregen binnen dezelfde maand een herseninfarct en aan mij werd gevraagd om te zorgen. En wat deed ik? Ik pleegde roofbouw in plaats van te recupereren. Het enige dat ik mezelf toestond was de middagrust omdat ik gewoonweg de energie niet had om er een hele dag te zijn. Toch vond ik altijd van mezelf dat ik zo snel mogelijk terug moest naar mijn oude conditie; Hoe kon ik iets betekenen als ik niks kon doen? Niet kon werken? Geen maatschappelijke bijdrage leverde? Mijn herstel kwam te staan in het teken van nuttig zijn, niet zeuren en aan de slag! 

Ondertussen weet ik dat dat niet werkt.... Afgelopen jaar heb ik geïnvesteerd in een traject zelfsturend leiderschap bij een hoogbegaafdencoach. Ik leerde er mijn kracht en kernwaarden kennen en mijn overtuigingen vanuit mijn verleden kwamen helder aan de oppervlakte. Met de snelheid van denken had ik nu geen voorsprong... Hoofd en hart kwamen daar al dichter bij elkaar, maar mijn lijf deed dingen die ik niet kon verklaren. Het verborg nog iets, waar ik blijkbaar niet aan kon komen ook al kon ik zo goed verwoorden waar het in zat. Plotseling werd het contact verbroken. De verlatingsangst was torenhoog en omdat er geen enkel contact meer mogelijk was voedde het de onmacht die ik als kind ook altijd al had gevoeld om in verbinding te mogen zijn. Het werkte hertraumatiserend. Tot dan toe had ik geen flauw idee hoe diep mijn conditioneringen zaten qua codependentie-gedrag en hoe je daarbij kunt komen. Je ego bouwt een mooi muurtje om je heen en neemt je in bescherming. Tenminste, dat lijkt zo. Het houdt je daardoor tevens afzijdig van je diepste zijn en maakt schaduwen waar licht mag schijnen.

Het traject maakte voor mij inzichtelijk hoe ik vooral liefde en energie stopte in de relatie met mijn ouders waardoor ik het gevoel had een doorgeefluik te zijn zonder waarde. Mijn moeder is tijdens de coronaperiode overleden en gelukkig heb ik nog een aantal gesprekken met haar gehad over haar jeugd en haar verleden waardoor ik haar beter kon begrijpen. De vrouwen in haar familie, haarzelf en haar kijk op mij. Ik besloot opnieuw te investeren in de relatie met mijn vader; Ik had vroeger een fijne band met hem, dat is wat ik me herinner. Ik ontdekte dat er vooral bij mij spanning en verdriet aanwezig waren als ik hem bezocht. Ik moest toegeven, dat mijn opvoeding zijn sporen had nagelaten en ik moest stoppen dat te bagatelliseren. Overigens, zonder me een slachtoffer te gaan voelen. Ik heb recent het besluit genomen het contact te verbreken en dat leidde onmiddellijk tot reacties van mijn lijf, alsof er een band rondom mijn hart gebroken is en er daar nu oneindig veel ruimte aanwezig is.

Er klopte veel waarin ik geloofde niet meer, er zijn illusies in duigen gevallen en is er boosheid en verdriet geweest. En nu merk ik langzaamaan meer compassie, compassie voor mezelf waardoor er meer veiligheid in mezelf kan ontstaan. Ik herken vele oude patronen en werk aan acceptatie, overgave en toelaten. Toelaten om het te laten gaan. Ik weet dat het de goede weg is maar er zijn dagen van vrolijkheid en dagen van onmacht. Onmacht om niet te kunnen veranderen wat ik zo graag zou willen. Onmacht om verbindingen niet te kunnen leggen die ik graag zou willen leggen. Bewustwording van de gevoelens van onmacht van het kleine meisje dat geleerd had te pleasen om maar te kunnen verbinden.

Met alles wat er gebeurd is het afgelopen trajectjaar heb ik het stuur weer meer in mijn eigen handen en begin ik te leren hoe het voelt om vrij en onafhankelijk te zijn. Af en toe nog weifelend, maar al met veel meer zekerheid en vertrouwen. Daardoor ervaar ik de vrijheid die vroeger pas naar voren kwam als ik me compleet gevangen voelde en het eruit breken als enige uitweg zag. Het voelt als een doorbraak waar ik jaren op heb gewacht en ik zie nu pas hoe giftig het niet emotioneel gehecht zijn in combinatie met hoogbegaafdheid is om jezelf te kunnen zijn. Het vraagt compassie en geduld om dat te doorleven om het te kunnen laten zijn voordat het losgelaten kan worden. Maar we zijn op de goede weg!

Toen ik zo’n 30 jaar geleden mijn partner ontmoette merkte ik hoe het ook kan werken! Ik kan op hem bouwen en samen hebben we twee mooie mensen op de wereld gezet. Onze twee kinderen zijn de twee grootste cadeaus van mijn leven! Ik nam mij voor om vooral hen te zien. Ik was niet zo van 'hij lijkt op jou' of 'zij heeft jouw ogen'. Voor mij zijn mijn kinderen vanaf hun geboorte altijd hun eigen unieke zelf geweest. Wijze wezens, ook al was ik als ouder verantwoordelijk en zij van mij afhankelijk. Vanuit respect benaderen en vanuit gelijkheid vond ik vanzelfsprekend. De vraag is natuurlijk of het ook allemaal zo heeft uitgewerkt en of ik alles ‘goed’ heb gedaan. Mijn eigen opvoeding heeft natuurlijk ook zijn uitwerking gehad op de wijze waarop ik mijn kinderen heb opgevoed. In hoeverre het ons gelukt is hen als unieke wezens op te voeden hoor ik wellicht als ze beiden een tijd op eigen benen staan en ontdekken wat er buiten de veilige haven van het gezin nog meer te koop is in de wereld. Ik hoop dat ze bij vragen dan altijd terug willen keren naar het nest, in een gezonde emotionele verbinding met elkaar.

Geïnspireerd en aangemoedigd door: https://sonjadegraaf.nl/blogs/maar-het-blijven-toch-je-ouders/

Benieuwd naar de gevolgen van narcisme? Lees: 'Voorbij het narcisme' van Mjon van Oers. 

Er is ook enorm veel te lezen en te herkennen in de vele teksten op de website van Bindu: https://bindu.nl

#lodewijkdekker @lodewijkdekker info@lodewijkdekker.nl